Voor juni 2026 zijn verkiezingen gepland in Armenië. Ruim 20 partijen vechten dan om voldoende stemmen voor één van de 101 stoeltjes. Een kiesdrempel van 5% voorkomt een totaal versnipperd parlement. De zittende president Nikol Pashinyan deed veel goed voor het land, maar toch is er een grote kans dat hij het veld moet ruimen.
Pashinyan kwam aan de macht na een fluwelen revolutie die hij leidde. Daarna schreef hij direct verkiezingen uit. Nadat hij die won zette hij in op een degelijke economie en bouwde daarvoor de benodigde infrastructuur.
Hij pakte ook de gierende corruptie keihard aan. Vroeger kon je alles afkopen, inclusief een veroordeling voor moord. Pashinyan koos voor een betrouwbare overheid en rustte alle agenten uit met body-camera’s. Dat ging allemaal niet zonder slag of stoot en op bepaalde posten moest hij wel een keer of acht de verantwoordelijke minister vervangen totdat hij iemand vond die corruptie ook met wortel en tak wilde uitbannen. De meeste Armeniërs kunnen zich wel vinden in deze maatregelen, maar voor een aantal is deze mate van gelijkwaardigheid ongewenst.
Hij hervormde het ministerie van financiën en voerde duidelijke belastingregels in. Tegenwoordig betaalt iedereen naar rato. Veel bewoners betalen daarom voor het eerst belasting en zijn daar niet blij mee. Enkele steenrijke Armenen, die voor “beleid Pashinyan” hun belastingverplichtingen afwikkelden met een doekje voor het bloeden, moesten plots de volle mep betalen. Een aantal heeft het land inmiddels verlaten. Armenen die terugkeren naar Armenië hebben veelal in een buitenland belasting betaald en vinden de werking van de lokale dienst, als ook de belastingdruk, meer dan fatsoenlijk.
Zittend president Pashinyan ziet ook een grote rol voor de EU weggelegd en doet veel om die relatie te verbeteren. Zo tekende hij onlangs een vredesregeling met buurland Azerbaijan en daarmee maakte hij een einde aan ruim 40 jaar oorlog. Hij belooft af te zien van claims op historische gebieden en plaatste het leger in defensieve posities. Hij kreeg weinig garanties terug, maar hij vindt uitzicht op een plek in de EU het verdrag meer dan waard. Het gemor van de oudere bevolking hierover neemt hij voor lief. Europese politici doen via media hun best om de EU aan de man te brengen. En de vele handelsverdragen die Europese landen afsluiten is de boter bij de vis.
Bij de verkiezingen zal het gaan tussen de jongeren en ouderen. De jeugd deelt, net als de terugkerende Armeniërs, de visie van de president dat pijn uit het verleden niet een rooskleurige toekomst in de weg moet staan. Ze zijn optimistisch en maken gebruik van de nieuwe economische mogelijkheden. Zij kijken reikhalzend uit naar een goede relatie met de EU. De ouderen zweren bij de onderdanige relatie met grote broer Rusland en zien de belastingen het liefst gisteren afgeschaft. De corruptie die daarvoor terugkomt nemen ze voor lief. Zij hechten aan claims op delen van (bv) Azerbaijan en willen dat het gevoerde beleid van pragmatiek en realisme per direct plaats maakt voor iets gestoeld op tradities. Het is de vraag in welke mate de zittende president in staat is voldoende economische groei te tonen, zonder dat de veiligheid van het land in het geding komt.
Het Oekraïne van Zelensky kan (net als Erdogan’s Turkije) veel leren van Pashinyan’s Armenië. Het actief bestrijden van corruptie is bijvoorbeeld al een hele grote stap in betere betrekkingen met de EU (en de VS). Hij moet sturen op meer gelijkwaardigheid en de culturele verschillen in diverse regio’s erkennen. Verder moet hij een einde maken aan die krankzinnige afkoopregelingen waarmee rijke inwoners voorkomen dat hun kroost het leger in moet.